Voorzitter,
Daar sta ik dan na vier jaar raadslidmaatschap kan ik hier eindelijk spreektijd gebruiken tijdens de behandeling van de begroting. De afgelopen tijd heb ik nagedacht over de woorden die ik hier zou uitspreken. Het is voor de PvdA een bijzondere periode. Na acht jaar weer in de coalitie. Om vooruit te kijken is het goed om af en toe ook even terug te kijken. In de afgelopen acht jaar heeft de PvdA gestreden voor haar idealen. Idealen die gebaseerd zijn op belangrijke waarden voor de PvdA, zoals gelijkheid, verheffing en verbinding. Het zijn deze waarden die wij in ons achterhoofd hebben als we voor Arnhem politiek bedrijven. Het zijn ook deze waarden die wij belangrijk vinden voor de inwoners van Arnhem en het zijn deze waarden die anno 2018 zo verschrikkelijk belangrijk zijn om voor een goede samenleving waar iedereen zich in thuis voelt en iedereen kansen heeft om te doen wat hij of zij wil.
Op basis van deze waarden heeft de PvdA gestreden voor het behoud en het creëren van een betere match op de arbeidsmarkt. Werk is toch uiteindelijk de beste manier om je te kunnen ontwikkelen, om uit armoede te komen en om kansen te krijgen. Als we nu vooruitkijken dan is de PvdA heel blij met de afspraak over het werkgelegenheidsfonds. Vanzelfsprekend zorgt alleen het hebben van een fonds niet voor banen, maar het biedt wel de ruimte om plannen uit te voeren die daadwerkelijk mensen aan het werk helpen. In Nederland zijn al voorbeelden hoe we een betere match kunnen maken tussen werkzoekenden en banen in sectoren waar op dit moment veel personeel gevraagd wordt. Daarom dient de PvdA samen met GroenLinks de moties “maak werk van zorg” en “maak werk van duurzaamheid” in. Onlangs bij een werkbezoek is ons verteld over projecten elders in het land, waarbij zij instromers zijn omgeschoold voor werk in de zorg. Hierbij werken onderwijsinstellingen, werkgevers en gemeenten samen. Gezien de grote ambities op het gebied van duurzaamheid geldt hier hetzelfde. Deze ambities moeten zorgen voor meer banen.
Er is ook een groep mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. Voor deze mensen geldt de banenafspraak. Het is goed voor mensen met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt om aan het werk te zijn. Maar het is ook een verrijking voor de organisatie als hier mensen werken met een grotere afstand tot arbeidsmarkt. Om deze reden dienen wij de motie “geef het goede voorbeeld” in. Het is goed dat wij de banenafspraak halen, maar de PvdA zou graag zien dat deze banen beter verspreid worden door de organisatie en dat meer wordt ingezet op vaste banen. Dan pas geeft je echt het goede voorbeeld.
Mocht het niet lukken om een baan te hebben of door omstandigheden lukt het überhaupt allemaal even niet dan moet er een goed vangnet zijn. Een vangnet dat zorgt voor een goed bestaan, maar dat ook kansen biedt om weer vooruit te komen. De PvdA heeft de afgelopen jaren gestreden voor extra middelen om armoede tegen te gaan. De PvdA is dan ook blij dat er in deze begroting extra middelen voor armoede zijn opgenomen. We draaien de bezuiniging op de kwijtschelding van de afvalstoffenheffing terug, stellen extra middelen ter beschikking en vergroten de groep die gebruik kan maken van de Gelrepas. Voor de mensen met een Gelrepas zijn we blij dat het college aangegeven om het voortouw te nemen de toegankelijkheid van de website te verbeteren. Daarnaast dient de PvdA het amendement “actief promoten Gelrepas sport en cultuur” in. Sport en cultuur moeten voor iedereen toegankelijk zijn. Daarom willen we dat één van de prestaties bij dit programma het promoten van sport en cultuur voor mensen met de Gelrepas moet zijn.
Een goed bestaan, voorzitter, betekent ook een goede woning. Een woning die betaalbaar is, waar je niet te lang op hoeft te wachten, die duurzaam is en die staat op een veilige en leefbare plaats. Met de huidige regels betekent dit ook dat deze woningen verspreid worden de stad. In Arnhemse wijken die voor een groot deel bestaan uit sociale huurwoningen moet doorstroming niet betekenen dat de leefbaarheid achteruitgaat, dat te veel mensen met een rugzak bij elkaar wonen. Kansen krijgen betekent ook dat je inspiratie krijgt uit je omgeving. Maar kansrijk zijn betekent ook dat je je realiseert dat dat niet vanzelfsprekend is. De wachtlijsten voor een sociale huurwoning zijn lang. We hebben de afgelopen weken verschillende partijen gehoord over de noodzaak om meer woningen te bouwen. Met de afspraak om over de projecten minimaal 30% sociaal te bouwen zorgen we ook dat dit aanbod stijgt.
Voorzitter, sociale binding in een wijk is belangrijk. Daarom is het zo belangrijk dat we buurthuizen of ontmoetingsplekken hebben waar laagdrempelig mensen gezamenlijk activiteiten kunnen organiseren. Een kaartclub, een videoclub of gewoon samen een kop koffiedrinken is belangrijk voor het ontmoeten en het tegengaan van eenzaamheid. In de begroting zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor het realiseren van nieuwe of het verbeteren van bestaande voorzieningen. Sociale binding is ook het vormen van een inclusieve samenleving, waar iedereen zich in thuis voelt. Arnhem is een diverse stad en de PvdA vindt het belangrijk dat iedereen gelijke kansen heeft, dat je achternaam niet bepaalt of je een stageplek of baan krijgt en dat je je thuis voelt in onze stad. Om vanaf het eerste moment te zorgen dat iemand mee kan doen in de samenleving, kansen kan krijgen en pakken vinden wij dat de urgentie voor statushouders dient te blijven.
Voorzitter, ook voor mensen die een anderswerkend lichaam hebben is het belangrijk dat we de stad bereikbaar maken. We zijn erg blij met de initiatieven die op dit gebied genomen worden. We kijken ook erg uit naar de Arnhemse norm voor toegankelijkheid waar nu aan gewerkt wordt.
Voorzitter, ik ben begonnen met het noemen van de waarden van de PvdA die voor ons zo belangrijk zijn. Echter, deze waarden betekenen weinig als je dit niet doet samen met de inwoners. Want alleen samen kunnen we Arnhem vooruithelpen. Mensen hebben meer en meer zelf een mening over hun leefomgeving en willen deze delen en hier iets mee doen. We zien meer en meer burgerinitiatieven. Hiervoor moeten we ruimte bieden. Deze verandering biedt kansen om samen met elkaar Arnhem vooruit te helpen. We hebben mooie dagen gehad in april en oktober waarbij bewoners met elkaar in gesprek gingen over vele onderwerpen. De PvdA wil hier graag mee door. Natuurlijk moeten we met elkaar kijken wat nu het goede moment is om dergelijke bijeenkomsten te houden, hoe we kunnen zorgen dat iedereen de kans bieden om mee te praten die dat wil en hoe we de uitkomsten zo goed mogelijk kunnen gebruiken. Maar, voorzitter, het gevoel om samen met inwoners aan de slag te gaan is goed. We hebben de afgelopen jaren nog te veel gezien dat mensen zich niet gehoord voelden als er projecten werden gerealiseerd. Er valt echt nog wel wat te verbeteren. We dienen daarom de motie “aan de slag met bewonersparticipatie” van Arnhem Centraal mede in. Dit past ook goed bij de afspraken die we gemaakt hebben met betrekking tot het shared service center, om mensen met een initiatief beter te ondersteunen.
Voorzitter, natuurlijk zijn er ook zorgen. We hebben de afgelopen weken ook uitgebreid gesproken over de tekorten in het sociaal domein. De PvdA staat voor goede zorg voor iedereen. Het college heeft toegezegd om in december met een eerste notitie te komen over de tekorten. Dan weten we waar we aan toe zijn en hoe dit gekoppeld is aan de inhoud. Op basis hiervan kunnen we keuzes maken. Uit de tweede financiële tussenrapportage die we vorige maand hier hebben besproken blijkt dat een deel van de tekorten komt door een grotere instroom is in de zorg. De vraag wordt groter. Het wegnemen van gelden voor prijs- en volumeontwikkelingen lijkt ons dan in het licht van deze tekorten niet wenselijk.
Voorzitter, ik ga afronden. De PvdA staat voor haar idealen. Dit kunnen we niet alleen. Dit doen we, zoals ik net vertelde, samen met onze inwoners, ondernemers, onderwijsinstellingen en andere betrokkenen. Maar dit doen we ook samen met de andere fracties in de raad. De PvdA zal veel moties en amendementen die ingediend zijn steunen. Want samen met alle 39 raadsleden in deze zaal willen we dat het goed gaat met Arnhem. Natuurlijk hebben we onze inhoudelijke verschillen, maar deze moeten gebruikt worden om plannen beter te maken en niet om elkaar onderuit te halen. Compromissen doen iedereen soms pijn, maar zijn noodzakelijk om samen verder te komen. Ik hoop dat we dit kunnen doen vanavond, maar ook in de toekomst. Samen voor onze inwoners, samen voor vooruitgang, samen voor Arnhem.
